Восем Пантыфікаў пад скляпеннямі Санта-Марыя-Маджорэ

Аляксандр Амяльчэня - Vatican News

Пахаванне Папы Францішка, якое адбылося 26 красавіка 2025 года ў Санта-Марыя-Маджорэ, стала значнай падзеяй не толькі для сучаснага Касцёла, але і для гісторыі папства. Гэтае рашэнне Пантыфіка, які адышоў у вечнасць 21 красавіка 2025 года, аднавіла старажытную традыцыю, якая была перарваная на некалькі стагоддзяў.

Гістарычная традыцыя пахаванняў

Першым Папам, які знайшоў свой апошні спачын у Базіліцы Маці Божай Вялікай, быў Ганорый III (1216-1227). Гэта адбылося ў XIII стагоддзі, калі Рымскі Касцёл перажываў перыяд значных рэформ і ўмацавання сваіх пазіцый у Еўропе. Пасля яго ў гэтай жа святыні быў пахаваны Мікалай IV (1288-1292), які памёр у палацы пры базіліцы, якую ён пашырыў і загадаў упрыгожыць мазаікамі.

Пантыфікі XVI-XVII стагоддзяў

Асабліва шанавалі Базіліку Маці Божай Вялікай Папы XVI і XVII стагоддзяў. У ёй былі пахаваныя, згодна з іх жаданнем, святы Пій V (1566-1572), Сікст V (1585-1590), Клімент VIII (1592-1605), Павел V (1605-1621) і Клімент IX (1667-1669).

Цікава, што гістарычныя крыніцы сведчаць пра тое, што магільны склеп Папы Ганорыя III быў знішчаны падчас перабудовы святыні.

Рашэнне Папы Францішка

Папа Францішак, які стаў восьмым Пантыфікам, пахаваным у Базіліцы Маці Божай Вялікай, яшчэ пры жыцці выказваў жаданне знайсці свой апошні спачын менавіта ў гэтым храме. Ён часта наведваў базіліку, каб памаліцца перад абразом Маці Божай "Salus Populi Romani" (Збаўленне Рымскага народа).

Гэта рашэнне стала адступленнем ад традыцыі апошніх стагоддзяў, калі Пантыфікі звычайна былі пахаваныя ў крыпце Базілікі Святога Пятра. Аднак для Францішка, першага езуіта на Пятровым пасадзе, гэта быў глыбока асабісты выбар, які адлюстроўваў яго асаблівую адданасць Маці Божай.

Значэнне Базілікі Санта-Марыя-Маджорэ

Базіліка Маці Божай Вялікай з'яўляецца адной з чатырох галоўных папскіх базілік Рыма і адной з найстарэйшых святынь, прысвечаных Маці Божай. Яе часта называюць "вялікай марыйнай базілікай", што падкрэслівае яе значэнне ў марыйным культе.

Гэтая святыня вядомая сваімі каштоўнымі мазаікамі, унікальнай архітэктурай і багатай гісторыяй. Акрамя пахаванняў Пантыфікаў, у ёй знаходзяцца таксама фамільныя склепы вядомых рымскіх родаў, у тым ліку сям'і знакамітага скульптара Берніні.

Традыцыя і навацыя

Рашэнне Папы Францішка быць пахаваным у Базіліцы Санта-Марыя-Маджорэ можна разглядаць як сімвалічнае спалучэнне павагі да старажытных традыцый і адкрытасці да новых шляхоў. Гэта адпавядае агульнаму духу яго пантыфікату, які характарызаваўся як вернасцю евангельскім каштоўнасцям, так і гатоўнасцю да неабходных рэформ.