Sudan/Unicef:mwaka wa tatu wa mzozo:zaidi ya milioni 15 ya watoto wahitaji msaada
Na Angella Rwezaula – Vatican.
Huku mzozo nchini Sudan ukiingia katika mwaka wake wa tatu, idadi ya watoto wanaohitaji msaada wa kibinadamu imeongezeka maradufu, kutoka milioni 7.8 mwanzoni mwa 2023 hadi zaidi ya milioni 15 hivi leo hii. Bila hatua za haraka, mzozo mbaya wa kibinadamu wa Sudan unaweza kuongezeka na kuwa janga kubwa zaidi. Ukatili dhidi ya watoto, njaa na magonjwa unaongezeka. Kuhamishwa kunaendelea kutatiza maisha, upatikanaji wa huduma za kibinadamu kwa familia na ufadhili unapungua, na msimu wa mvua za mweziMei hadi Oktoba - ambao mara nyingi huleta mafuriko makubwa na kuongezeka kwa utapiamlo na magonjwa unakaribia. Hayp yalieleza na Bi Catherine Russell, Mkurugenzi Mtendaji wa UNICEF.
Kwa kuongeza Mkurugenzi wa UNICEF alisema: “Miaka miwili ya unyanyasaji na kuhama makazi kudhuru maisha ya mamilioni ya watoto Sudan. Wakati mahitaji yanaendelea kushinda ufadhili wa kibinadamu. Huku msimu wa mvua ukiwa juu yetu, watoto ambao tayari wanakabiliwa na utapiamlo na magonjwa itakuwa vigumu kuwafikia. Ninaiomba jumuiya ya kimataifa kushika dirisha hili muhimu la hatua na kuchukua hatua kwa ajili ya watoto wa Sudan."
Mzozo wa Sudan ni mkubwa zaidi wa kibinadamu
Sudan inakabiliwa na mzozo mkubwa zaidi wa kibinadamu na uhamishaji wa watoto duniani. Nusu ya zaidi ya watu milioni 30 wanaohitaji msaada wa kibinadamu mwaka huu ni watoto. Mzozo huo umewakosesha makazi karibu watu milioni 15 ndani ya Sudan na kuvuka mipaka yake. Zaidi ya nusu ya waliokimbia makazi yao ni watoto. Karibu mtoto 1 kati ya 3 ana umri wa chini ya miaka mitano. Katika maeneo ambayo fursa za kurudi zipo, silaha zisizolipuka na ufikiaji mdogo wa huduma muhimu huweka maisha ya watoto hao hatarini. Njaa inaenea, viwango vya chanjo vinapungua, na karibu asilimia 90 ya watoto hawako shuleni. Hali hiyo inazidishwa na mchanganyiko mbaya wa sababu zilizounganishwa: Idadi ya ukiukaji mkubwa dhidi ya watoto imeongezeka kwa 1000% katika miaka miwili. Ingawa hapo awali ukiukwaji kama huo ulikuwa tu kwa mikoa kama vile Darfur, Blue Nile na Kordofan Kusini, migogoro inayoendelea nchini kote imesababisha ukiukwaji mkubwa kuripotiwa katika zaidi ya nusu ya majimbo 18 ya Sudan. Ukiukaji mkubwa wa kawaida unaoripotiwa nchini Sudan ni pamoja na mauaji na ulemavu, utekaji nyara wa watoto, na mashambulizi dhidi ya shule na hospitali. Huko Darfur, Khartoum, Aljazeera na Kordofan Kusini ziliripoti idadi kubwa zaidi ya ukiukaji mkubwa katika kipindi cha miaka miwili iliyopita. Njaa tayari imetawala katika angalau maeneo matano. Maeneo matano zaidi yako ukingoni mwa njaa na mengine 17 yako hatarini.
Msimu wa mvua unakaribia
Wakati msimu wa mvua unapokaribia, inatia wasiwasi kwamba maeneo saba kati ya maeneo haya pia yako katika hatari ya mafuriko: la sita huko Darfur na moja huko Kordofan Kaskazini. Kati ya 2022 na 2024, takriban 60% ya waliolazwa kila mwaka kwa utapiamlo mkali (SAM) walitokea wakati wa msimu wa mvua. Ikiwa hali hii itaendelea, hadi watoto 462,000 wanaweza kukumbwa na utapiamlo mkali kati ya Mei na Oktoba mwaka huu. Kuongezeka kwa magonjwa ya milipuko pia kunatarajiwa. Kwa mwaka 2024 pekee, visa 49,000 vya kipindupindu na zaidi ya visa 11,000 vya homa ya dengue viliripotiwa, asilimia 60 ya visa hivyo viliathiri akina mama na watoto. Magonjwa haya ya mlipuko yanazidishwa na athari za msimu wa mvua, ikiwa ni pamoja na maji machafu, hali duni ya usafi wa mazingira na kuongezeka kwa watu waliohama makazi yao na mienendo ya watu. Hali ya wafanyakazi wa misaada ya kibinadamu kupata watoto inazidi kuwa mbaya kutokana na ukubwa wa migogoro na vikwazo au vikwazo vya ukiritimba vilivyowekwa na mamlaka za serikali au makundi mengine yenye silaha. Mnamo mwaka wa 2024, zaidi ya asilimia 60 ya misaada ya UNICEF ilicheleweshwa katika mazingira magumu ya usalama. Ingawa hakuna misheni iliyoghairiwa au kuingiliwa, ucheleweshaji huu unaorudiwa umeathiri usambazaji wa wakati wa misaada na kuzuia ufikiaji wa watoto wanaohitaji haraka. Ufadhili wa huduma za kuokoa maisha hautoshi kabisa na hatari zinazuia programu muhimu za afya, lishe, elimu na ulinzi wa watoto na familia, na kugharimu maisha.
UNICEF inaomba msaada wa dola Bilioni 1 kujibu mahitaji nchini Sudan
Kwa sababu hiyo, UNICEF inaomba dola za Marekani bilioni 1 kwa majibu yake nchini Sudan mwaka 2025. Hii ni sawa na dola 76 tu kwa kila mtu kwa mwaka mzima - kama senti 0.26 kwa siku - kutoa msaada muhimu kwa wale wanaohitaji. Kufikia sasa, UNICEF ina dola za Kimarekani milioni 266.6 zinazopatikana kwa jibu hili, ambazo nyingi zimehamishwa kutoka 2024 na ni dola milioni 12 pekee ndizo zimepokelewa mnamo 2025. Mnamo 2024, UNICEF na washirika walitoa huduma za ushauri wa kisaikolojia, elimu na ulinzi kwa watoto na walezi milioni 2.7 nchini Sudan, kutoa maji salama kwa zaidi ya watoto na familia milioni 9.8, kuwapima watoto milioni 6.7 kwa utapiamlo na kutoa matibabu ya kuokoa maisha kwa watoto 422,000. UNICEF inaendelea kutoa kipaumbele kwa uingiliaji kati wa kuokoa maisha katika maeneo ya migogoro na pia kusaidia watu waliokimbia makazi yao na jamii zinazowapokea katika maeneo salama kwa kutoa huduma muhimu na usaidizi.
"Sudan ndio janga kubwa zaidi la kibinadamu ulimwenguni leo, lakini haipati usikivu wa ulimwengu. Hatuwezi kuwatelekeza watoto wa Sudan. Tuna utaalamu na dhamira ya kuongeza msaada wetu, lakini tunahitaji upatikanaji na ufadhili endelevu. Zaidi ya yote, watoto wa Sudan wanahitaji mzozo huu wa kutisha kukomesha,”Russell alisema.
