Arxiyepiskop Qallaxer: Qəzza fələstinlilərin evi olaraq qalır
Vatikanın Dövlətlər və Beynəlxalq Təşkilatlarla əlaqələr üzrə katibi “Amerika” yezuit jurnalına verdiyi müsahibədə İsrail və Fələstin üçün ikitərəfli həll yolu ilə bağlı Müqəddəs Taxt-Tacın mövqeyini təkrarlayır.
Cada Akuilino tərəfindən
Dağıntılara və “xarabalıqlara” baxmayaraq, Qəzza “nəsillər boyu… orada doğulmuş və həyatlarını yaşamış… orada qalmaq istəyən və həyatlarını orada yenidən qurmaq istəyən fələstinlilərin “evidir””- Arxiyepiskop Paul Riçard Qallaxer Amerika Yezuit jurnalına verdiyi uzun müsahibədə deyib.
"Düşünürəm ki, biz buna qarşı çıxa bilmərik"- arxiyepiskop keçən həftə, Münhen Təhlükəsizlik Konfransından sonra Cerald O’Konnella verdiyi müsahibədə dedi.
ABŞ prezidenti Donald Trampın fələstinlilərin Qəzza zolağından başqa yerə köçürülməsi təklifi ilə bağlı sualı cavablandıran arxiyepiskop Qallaxer deyib: “Müqəddəs Taxt-Tac məcburi köçlə bağlı həmişə mövqeyini qoruyub. İstər müharibə, istər münaqişə, istərsə də hər hansı bir problemin həllində bunun düzgün yol olduğuna inanmırıq”.
O xatırladıb ki, “bugünkü fələstinlilərin çoxu və ya onların ən yaxın əcdadları artıq Müqəddəs Torpağın başqa yerlərindən mülklərini tərk etməyə məcbur olublar”.
Arxiyepiskop Qallaxer, "Onların problem olduğunu söyləmək düzgün deyil" deyə təkid etdi. “Onlar insanlardır. Onlar insandırlar və biz onlara qarşı insan ləyaqətinə hörmətlə yanaşaraq hərəkət etməli və onların yaşadıqları böyük əzabları və hər gün nə yaşadıqlarını başa düşməliyik”.
Belə bir təklif qarşısında arxiyepiskop dedi: "İnsan sadəcə nə deyəcəyini bilmir".
“İki dövlət” həlli
Arxiyepiskop Qallaxer təkrarlayır - Müqəddəs Taxt-Tac “iki dövlət” həllinə çağırmaqda davam edir: biri israilli, digəri isə fələstinli. Uzun müddətdir ki, və buna görə də hətta “7 oktyabr [2023] vəhşi hadisələrinin ardınca baş verən ən son və dəhşətli münaqişədən” əvvəl də Müqəddəs Taxt-Tac hətta bir çoxları onu “rədd edəndə” belə beynəlxalq ictimaiyyət daxilində bu prinsipi dəstəkləyib.
“Tamamilə aydındır ki, bunun mümkün reallaşması sual altındadır, çünki Qərb Sahilində də vəziyyət son dərəcə ciddidir".
O, əlavə edib ki, “Əgər Qərb Sahili İsrail tərəfindən ilhaq edilsəydi, yaxın gələcəkdə “iki dövlət” həllinə nail olmaq ümidinin necə olacağını görmək çox çətin olardı”.
Arxiyepiskop Qallaxer bildirib ki, Müqəddəs Taxt-Tac “tam atəşkəs… bütün girovların azad edilməsi… mülki əhalinin müdafiəsi və beynəlxalq hüquqa tam hörmət… Qəzzanın yenidən qurulması… Qərb Sahilində vəziyyətin sabitləşdirilməsi və oradakı Fələstin xalqına hörməti” dəstəkləməyə davam edir.
Və sonra o əlavə edib ki, "israillilər və fələstinlilər arasındakı münaqişənin həllinə doğru irəliləyirik". Lakin, o, dedi: “Biz inanırıq ki, Fələstin məsələsinin həlli Yaxın Şərqin bir çox probleminin mərkəzində dayanır, istər Suriya, istər Livan, istərsə də regionun başqa yerlərində.
Hamının ruhani qayğısını çəkən
Bəzi İsrail və Yəhudi liderlərinin Papanın İsrail-Fələstin məsələsinə diqqət yetirməsi və Qəzzadakı katolik icması və onun keşişinə etdiyi telefon zəngləri ilə bağlı tənqidlərə dair sualı cavablandıran arxiyepiskop Qallaxer xatırladıb ki, Papa Fransisk həmişə “bu dəhşətli münaqişənin hər iki tərəfinə çatmağa” çalışıb.
"Düzdür, o, hər axşam Qəzzadakı kilsəyə telefon zəngi etməyə, keşişlərlə danışmağa və oradakı insanlardan xəbər almağa çalışır. Və bu çox yüksək qiymətləndirildi, lakin o, girovların bir çox ailə üzvlərini də qəbul etdi. O, həmçinin İsraildəki yəhudi bacı və qardaşlarına və Yaxın Şərqin katoliklərinə daha bir məktub yazıb”.
Arxiyepiskop Qallaxer izah etdi: "O, bütün bu insanların ruhani qayğısını çəkən olmağa çalışdı".