Livan: Malta Ordeni “hər nə bahasına olursa olsun” həllin bir hissəsi olmağı öhdəsinə götürür
Kristin Zoys və Kils Qassi tərəfindən
Yaxın Şərqdə davam edən münaqişə fonunda Romada keçirilən “Dini və Mədəni Müxtəlifliyi Qoruyaraq Livanı Yenidən Qurmaq” adlı konfrans Livanı “regionun ən həssas və simvolik ölkələrindən biri” kimi önə çıxarmağa və “onun bərpasını dəstəkləməyi təşviq etməyə” yönəlib.
Yolayrıcında olan Livan
Malta Ordeninin Romadakı baş qərargahında, Almaniyanın Müqəddəs Taxt-Tacdakı Səfirliyi və Ordenin əməkdaşlığı ilə konfrans keçirildi.
Tədbir Livanın yeni prezidenti Cozef Aunun videomüraciəti ilə açıldı. Müraciətdə, Ordenin ölkədəki 70 illik fəaliyyəti nəticəsində qazandığı hörmət və etimad vurğulandı. Prezident bildirdi ki, Livan hazırda bir yolayrıcındadır, lakin son hadisələr regionda sülh və sabitlik üçün ümid verir.
Prezident xüsusilə Malta Ordeninin fəaliyyətini yüksək qiymətləndirərək qeyd etdi ki, bu fəaliyyət sadəcə humanitar yardımla məhdudlaşmır, eyni zamanda cəmiyyətdə dialoqu təşviq edir. O, müxtəlif humanitar layihələrə göstərdiyi səxavətli dəstəyə görə Almaniya hökumətinə təşəkkürünü bildirdi və bu layihələrin hər birinin “insanları öz vətənlərinə bağladığını” vurğuladı.
Konfransda çıxışı zamanı Malta Ordeninin Baş Kansleri, Ordenin Livandakı güclü və davamlı öhdəçiliyini bir daha təsdiqlədi. O, bunu həm ölkəyə etdiyi son səfərlə, həm də fevral ayında Münhen Təhlükəsizlik Konfransı çərçivəsində Livana həsr olunmuş tədbirin təşkili ilə əsaslandırdı: “Hər yeni kompostlaşdırma qurğusu, hər açılan tibbi mərkəz, hər yetişdirilən həkim, hər müalicə olunan pasiyent – bunların hər biri çətin, lakin bərəkətli torpaqda əkilən bir sülh toxumudur. Livanın sağalması lazımdır. Yalnız bədəni deyil, ruhu da. Malta Ordeni tarixi missiyasını yerinə yetirərək Livan xalqının yanında olmağa davam edəcək.”
Müxtəliflik region üçün bir sütundur
Malta Ordeni, 18 dini icmanın bir arada yaşadığı Livanda olduqca fəaldır fəaliyyət və insanlara inancından asılı olmayaraq yardım göstərir. Prezident Aun vurğuladı ki, ölkənin dini və mədəni müxtəlifliyi Livanın milli kimliyinin əsasını təşkil edir və regional sabitliyin sütunlarından biridir.
O, bu dini plüralizmin qorunmasının vacibliyini qeyd etdi və Livanın fərqləndirici xüsusiyyətinə diqqət çəkdi – bu xüsusiyyət eyni zamanda Malta Ordeninin Yaxın Şərqin bu milləti arasında fəaliyyətinin mərkəzində duran əsas elementlərdən biridir və regionda sülh və sabitliyin təmin olunmasında mühüm rol oynayır.
Tədbir zamanı “Vatican News”-un əməkdaşı Kristin Zoysa verdiyi müsahibəsində Malta Ordeninin Böyük Hospitalyeri Yozef Blots izah etdi ki, “Malta Ordeni uzun illərdir dünyanın müxtəlif böhrana məruz qalmış bölgələrinə, məsələn, Ukrayna və Qəzza kimi bölgələrinə, diqqət yetirir.” Lakin o, Livanı “çox xüsusi bir hal” kimi xarakterizə etdi.
Malta Ordeni, dünyada müxtəlif ölkələrə yardım göstərməkdə fəal olsa da, xüsusi olaraq “yoxsul və xəstələrə, həmçinin Ordenin mənşəyinə yaxın bir regionda – Livan kimi Müqəddəs Torpaqda” kömək etməyə xüsusi maraq göstərir. Blots vurğuladı ki, “xəstələrə, ehtiyacı olanlara, qaçqınlara və başqalarına kömək etmək üçün böyük bir ehtiyac var. Həqiqətən də, bu ehtiyac son illərdə Livanın qarşılaşdığı problemlər səbəbindən daha da artıb.”
Çətin illər
Son illərdə, Livan ciddi, həm siyasi, həm də maliyyə sahəsində böhranlarla sarsılıb. Livan əhalisinin 80 faizi yoxsulluq içində yaşayır və ölkə, təqiblər və münaqişlərdən qaçan iki milyon suriyalı qaçqını qəbul etməyə davam edir.
Sahədə fəaliyyət göstərən fərdlərin fədakarlığı və 25 il əvvəl Ordenin Almaniya üzvü tərəfindən başladılan humanitar təşəbbüs, Almaniya hökuməti ilə Livandakı əməkdaşlığı xüsusilə uğurlu etmişdir. Blots, sahədə işçilərlə, dəstəkçilərlə və Orden üzvləri ilə çalışan insanların bu əməkdaşlığa səbəb olduğunu və bu əməkdaşlığın ölkədə ehtiyacı olanlara yardım və dəstəyi təmin etdiyini söylədi.
O, izah etdi ki, bu əməkdaşlıq Romadakı konfrans üçün ilham mənbəyi olub: “Livanda görülən işlər başqa yerlərdən daha yaxşı nəticə verib və biz bununla xüsusilə qürur duyuruq. Bunun böyük bir dəyəri var və nəticədə biz Livanı region üçün bir model olaraq təqdim etmək məqsədilə bu konfransı təşkil etdik.”
Yeni prezident, yeni başlanğıc
Iki ildən çox bir aradan sonra, Livan parlamenti 2025-ci ilin yanvarında silahlı qüvvələrin komandanı Cozef Aunu ölkənin yeni prezidenti olaraq seçdi. Bu yeni hökumət, Malta Ordeninin humanitar işini yerinə yetirməsini asanlaşdırıb—buna baxmayaraq, təşkilat siyasi cəhətdən neytral qalır.
Blots vurğuladı ki, Orden bütün ölkənin ağır problemlərini həll edə bilməz. “Biz ölkəni xilas edə bilmərik, amma biz ölkəni sakitləşdirməkdə, böyük humanitar ehtiyacları qarşılamaqda bir xilasedici köməkçisi ola bilərik. Biz həllin bir hissəsi olmaq istəyirik və biz onun hissəsiyik. Və biz davam edəcəyik. Hər nə bahasına olursa olsun.”
Malta Ordeninin həyata keçirdiyi layihələrdən biri aqro-humanitar proqramdır. Bu proqram, beynəlxalq humanitar təşkilat olan “Malteser International” ilə birlikdə və Almaniyanın dəstəyi ilə hazırlanıb və kənd təsərrüfatı sektorunu gücləndirməyi hədəfləyir.
İllərlə laqeyd yanaşma Livanı əksər ərzaq məhsullarını idxal etməyə məcbur edib ki, bu da onu qlobal qiymət dəyişikliklərinə qarşı həssas vəziyyətə salıb. Livan Assosiasiyasının aqrar məsləhətçisi Elias Qadban, bu təşəbbüsün yalnız iqtisadi yardımla bağlı olmadığını, həm də sosial quruluşun gücləndirilməsi məqsədini güddüyünü izah etdi.
Bərabərlik milli kimliyin bir hissəsi olaraq
Livanda xristianların bərabər hüquqları vardır. Bu, regionda bir istisnadır və yerli kilsənin mühüm bir hissəsini təşkil edir. Konfransda Şərq Kilsələri üzrə Dikasteriyanın prefekti kardinal Qucerotti də iştirak edib. O, Livanda müxtəliflik içindəki bu birgəyaşayışın itirilməsi Kilsənin kimliyinin bir hissəsinin itirilməsi olacağını və bunun əvəzinin tapılmayacağını vurğuladı.
Buna görə də, o qeyd etdi ki, Vatikan regiondakı xristianları dəstəkləməyə və onlara ölkədə qalmaq üçün bir səbəb verməyə xüsusi olaraq sadiqdir.
